In wetenschappelijke termen wordt de mens ook wel aangeduid als een ‘open systeem’ Hiermee wordt bedoeld dat we in een continue en complexe uitwisseling staan met onze omgeving. De diverse regelsystemen (met name het immuunsysteem en het neuro-hormonale systeem) moeten er voor zorgen dat onder wisselende omstandigheden het dynamisch evenwicht gehandhaafd blijft.

In dit verband is het belangrijk om te benadrukken dat het organisme een bijzondere polariteit bezit die mooi te illustreren valt aan de hand van het Autonome of Vegetatieve Zenuwstelsel (ANS).
Onderstaande figuur is een vereenvoudigd model van dit ANS. In werkelijkheid bevat het systeem nog een derde component maar die hebben we nu even buiten beeld gehouden.

We spreken van het ‘autonome’ zenuwstelsel omdat het autonoom, d.w.z. onafhankelijk van onze wil, werkt. Gelukkig hoeven we er, dankzij dit regelsysteem, niet bij na te denken als we van rust overgaan in plotselinge activiteit. Maar de term ‘autonoom’ geeft niet aan dat we het regelsysteem niet (bewust) kunnen beïnvloeden. Feitelijk doen we dat voortdurend, maar dan door gedrag.

Op deze wijze is het ANS en daarmee het hele neuro-hormonale systeem direct gekoppeld aan onze levensstijl. Als we met onze levenstijl biologische wetmatigheden met voeten treden kan het niet anders of dat heeft consequenties voor de gezondheid. Bij de één vroeg en bij de ander laat.

Balans

De bovenstaande balans kan ook vergeleken worden met een boekhoudkundige balans waarbij kosten (sympaticus) en baten (parasympaticus) met elkaar in balans dienen te zijn.  Feitelijk kan je niet meer geld uitgeven dan er binnenkomt. Hoewel, we weten tegenwoordig dat je het verschil tussen kosten en baten voor een bepaalde tijd kunt opvangen als je een krediet tot je beschikking hebt. Maar we eten uit de financiële wereld dat dit ook een zorgelijke schaduwzijde heeft. Veel mensen leven in onze moderne tijd ‘op krediet’. Daarmee bedoelen we dat ze (veelal onbewust en ongemerkt) meer uitgeven (activiteiten) dan er binnen komt (rust, regeneratie en herstel). We zouden dit een vorm van roofbouw kunnen noemen. De hele westerse maatschappij gaat hieraan in min of meerdere mate mank.

Het neuro-hormonale systeem

De totaaldiagnose die door CCG wordt gebruikt verschaft een gedetailleerd beeld van het functioneren van o.a. het neuro-hormonale systeem. De toestand van dit systeem is goed te vertalen in de richting van gedrag in het algemeen en lifestyle in het bijzonder. Zo kunnen we beoordelen of een bepaalde sport in uw specifieke geval gelet op de gezondheidstoestand wel of niet verstandig is. We kijken naar dag/nacht ritme, ontspanning, eetgedrag, etc. Ons lifestyle advies wordt gekenmerkt door maatwerk, afgesteld op de actuele gezondheidstoestand van de individuele patiënt/cliënt.

Een paar voorbeelden:

• Iemand die 70 uur per week werkt en weinig slaapt heeft het misschien reuze naar z’n zin (workaholic) maar verstoord wel degelijke de interne balans.
• Iemand die naast een druk en stress-vol bestaan denkt ontspanning te vinden door een paar keer per week te gaan joggen, heeft het maar ten dele begrepen. Het joggen kan wel voor een ontlading zorgen maar in termen van het ANS is het ‘meer van hetzelfde’. Het lichaam ervaart het als stress (sympaticus).
• Een verschuiving van het dag/nacht ritme wat we tegenwoordig bij grote groepen jongeren zien is een enorme stress voor het systeem dat mede o.i.v. de afwisseling licht/donker functioneert.
• Geen rust nemen om te eten betekent dat het lichaam niet wordt aangestuurd om voedsel te ontvangen en te verwerken.